Bellek Bozulmalarında Çok Yönlü Yaklaşım Umut Vadediyor

İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi bünyesinde çalışmalar yürüten Psikoloji Laboratuvarı’nda araştırmalar yapan İTBF Dekanı Prof. Dr. Ayşe Ayçiçeği Dinn ve Arş. Gör. Şeyma Aydın Öztürk, beynin en temel işlevlerinden biri olan bellekte çeşitli nedenlerle ortaya çıkan bozulmalar ve tedavi yöntemlerine ilişkin değerlendirmede bulundu. Prof. Dr. Ayçiçeği Dinn, bellek bozulmalarında sadece ilaç tedavilerinin değil; psikologlar, nörologlar ve rehabilitasyon uzmanlarıyla birlikte uygulanabilecek çok yönlü müdahale programlarının bellek bozulmalarında iyileştirici rolüne dikkat çekti.

İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Laboratuvarı’nda çalışmalar yürüten İTBF Dekanı Prof. Dr. Ayşe Ayçiçeği Dinn ve Arş. Gör. Şeyma Aydın Öztürk beynin en temel işlevlerinden biri olan bellekte meydana gelen bozulmaların tedavi yöntemlerine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Amnezi, şemsiye bir terimdir

Beynin en temel işlevlerinden biri olan belleğin psikoloji biliminin ön plana çıkan araştırma alanlarından biri olduğunu belirten Prof. Dr. Ayşe Ayçiçeği Dinn, amnezi olarak da adlandırılan bellek bozulmalarının sadece yaşlılıkla ilişkili bir durum olduğuna dair yaygın kanı ve yanılgılar olduğunu söyledi. Prof. Dr. Ayşe Ayçiçeği Dinn, “Bellek bozulmalarını ifade etmek için kullanılan amnezi kavramı, şemsiye bir terimdir. Yeni bilginin öğrenilmesinde veya eski bilginin geri çağrılmasında yaşanan zorlukları ifade eden bir durumdur. Zekâ, dikkat, algı veya karar vermede eksiklikler olmaksızın belleğin ciddi şekilde bozulması olarak tanımlanır. Amnezinin birçok türü bulunmaktadır. Dolayısıyla amnezi, sadece yaşlılıkla ilişkili bir durum değil; psikolojik travmalar, çeşitli beyin hasarları, nörolojik bozukluklar ve hatta bazı ilaçların yan etkileri sonucunda da ortaya çıkabilmektedir” dedi.

Bellek eğitimi ve bellek rehabilitasyonu da uygulanıyor

Arş. Gör. Şeyma Aydın Öztürk, bellek bozulmalarında öncelikle farmakolojik tedavi yöntemlerine başvurulsa da uzmanları ve hasta yakınlarını da kapsayan müdahale yöntemlerinin de bulunduğunu ifade etti. Arş. Gör. Şeyma Aydın Öztürk, “Farmakolojik tedaviye ek olarak bellek odaklı müdahaleler de tedavinin bir parçası. Bu müdahaleler kapsamında yaşlı yetişkinler ve hafif bilişsel bozuklukları olan kişilerin günlük hayattaki işlevselliğini arttırmaya yönelik, teknolojiyi de içeren bellek eğitimi ve bellek rehabilitasyonu uygulanmaktadır. Farmakolojik olmayan müdahaleler içerisinde ise egzersiz ve fiziksel aktivite, müzik terapisi, tekrarlayan transkraniyal manyetik stimülasyon, aromaterapi, ışık terapisi, duyusal bahçeler ve akupunktur tedavisi bulunmaktadır” diye konuştu.

Birleştirilmiş Müdahale Programları önem kazanıyor

Bellek bozulmalarının tedavisinde tek bir yöntem yerine birden fazla yaklaşımın bir arada olduğu Birleştirilmiş Müdahale Programlarının daha etkili olacağını kaydeden Prof. Dr. Ayşe Ayçiçeği Dinn, “Psikologların, nörologların ve hasta yakınlarının desteği ile hastane, laboratuvar ve ev ortamlarında uygulanabilen farmakolojik olan ve farmakolojik olmayan müdahalelerin bir arada kullanılması daha etkili sonuçlar vermektedir. Bu yöntemler ile sadece hastaların bellek işlevlerini değil, aynı zamanda günlük hayattaki işlevselliğini de desteklemek mümkün olmaktadır. Ancak farklı müdahale programlarının bir arada kullanıldığı ve etkililiğinin incelendiği, hastanın boylamsal olarak takip edildiği daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Sonuç olarak bellek bozulmaları yalnızca unutkanlıkla sınırlı bir sorun değil; bireyin yaşam kalitesi, kimlik algısı ve bağımsızlığını doğrudan etkileyen çok boyutlu bir süreçtir. Güncel bilimsel veriler, farmakolojik ve psikososyal müdahalelerin birlikte uygulanmasının hem bilişsel işlevleri hem de duygusal iyilik halini desteklediğini göstermektedir” diye konuştu.

Prof. Dr. Ayşe Ayçiçeği Dinn ve Arş. Gör. Şeyma Aydın Öztürk, bellek sağlığını destekleyen müdahalelerin yalnızca klinik bir hedef değil, aynı zamanda bireylerin günlük hayattaki işlevselliklerini korumanın da bir parçası olduğunun altını çizdi.